Bij ketenaansturing beheers je verschillende schakels in de keten en stem je die efficiënt af. Het gaat hierbij niet om de assets die bijvoorbeeld leverancier en bouwplaats met elkaar verbinden, maar om aansturing van het gebruik van deze assets. Bouwlogistieke software helpt hierbij.
Het mes snijdt vaak aan twee kanten. Minder kilometers betekent kosten besparen en is goed voor het milieu. De schoonste kilometer is de kilometer die je niet rijdt (en is ook de goedkoopste).
De belading van een vrachtwagen kan tot wel 20% hoger liggen bij een ruimer tijdsvenster. Ook kan de beladingsgraad tot wel 20% toenemen als je eerder een bestelling plaatst. Zo belever je de bouwplaats met minder voertuigen en verminder je het aantal ritten van en naar de bouwplaats.
Bouwlogistieke software komt het meest tot zijn recht bij bouwprojecten met een beperkte capaciteit en beperkte bereikbaarheid. Bijvoorbeeld als er beperkte ruimte is om materialen te lossen en/of op te slaan, beperkte beschikbaarheid van laad- en losmiddelen en als er beperkingen zijn qua tijden, routes en/of voertuigen. Bouwlogistieke software biedt namelijk een oplossing voor bouwplaatsproblemen die ontstaan door piekbelasting (die leidt tot wachttijden voor leveranciers en omgevingshinder) en ad hoc beleveren (met onregelmatig storen van de bouwplaats en onregelmatige voorraden als gevolg).
Door leveranciers inzicht te geven in de beschikbare capaciteit van losplaatsen en laad- en losmiddelen, kan je leveringen spreiden over de momenten dat er capaciteit is. Hierdoor neemt de voorspelbaarheid toe en reduceer je wachttijden. Daarnaast helpt bouwlogistieke software je om sneller te schakelen bij verstoringen of spoedritten, omdat je overzicht hebt van de geplande leveringen en beschikbare capaciteit. Zo kan je sturen op het tijdig laten leveren van de juiste goederen. Bouwlogistieke software vergroot zo de logistieke efficiëntie op een bouwplaats en geeft grip op de beperkte ruimte.
Het is heel belangrijk om alle betrokken stakeholders tijdig te onboarden op de bouwlogistieke software; dat kan namelijk een aantal maanden in beslag kan nemen. Denk bij onboarden aan de volgende activiteiten:
Door de zendingsinformatie uit de bouwlogistieke software te koppelen aan de uitstootregistratie, verzamel je de uitstootdata die nodig is om te voldoen aan de ISO14083. De automatisering van data-input en de integratie met TMS-pakketten van leveranciers en transporteurs verbeteren de kwaliteit en kwantiteit van de data. Zo krijg je meer inzicht in de CO2- en stikstofuitstoot, geluidshinder en verkeersoverlast.
Door de koppeling kan je bovendien de uitstoot per leverancier berekenen, op basis van brandstoftype, gereden kilometers en beladingsgraad. Hierdoor voldoe je aan de CSRD-wetgeving en kan je ook inspelen op de toenemende eisen vanuit opdrachtgevers rondom duurzaamheidsprestaties en de prijs van uitstootrechten. En tot slot: logistieke (uitstoot)data analyseren en monitoren leidt tot betere en schonere bouwlogistieke processen.
Bouwlogistieke software geeft je het inzicht in de logistieke keten dat nodig is om een project te kunnen coördineren. Je kan de logistieke data op verschillende niveaus weergeven, zoals bedrijfs-, project-, leveranciers-/transporteur-, rit- en productniveau. Zo krijg je projectoverstijgende inzichten. Werk je met verschillende systemen, dan is dat lastiger te realiseren.
De geregistreerde data (bv. aantal ritten per week, beladingsgraad per rit, gewichten van de materialen en doorlooptijd op de bouwplaats) kan je analyseren, net als de voorspelbaarheid en stiptheid van leveranciers. Door leveringen te registreren, kan je daarnaast bijvoorbeeld controleren of de gefactureerde transportkosten terecht zijn. OP basis hiervan kan je verbetervoorstellen doen om in de toekomst slimmer en beter te werken. Door de geleerde lessen van verschillende projecten te delen, maak je verdere verbeterslagen.
Als je bouwlogistieke software maar op een deel van de logistieke stromen toepast, leidt dat tot onduidelijkheid en inefficiëntie. Wanneer je niet alle leveranciers integreert in het systeem, moet je immers ook leveringen bijhouden in Excel of op papier. Deze sub-administratie leidt tot een incompleet overzicht van de logistieke stromen en tot extra handelingen en communicatie, bijvoorbeeld doordat leveranciers onverwacht leveren. Traditionele problemen, zoals omgevingshinder, wachttijden en verstoringen van het bouwproces steken dan weer de kop op. Kortom, zonder een uniforme en complete planning ontstaat er fragmentatie, verlies je controle over de logistieke processen en vermindert de efficiëntie en effectiviteit van het bouwproject.
Maar let op! Zelfs als je alle logistieke stromen integreert in het systeem, kunnen traditionele logistieke problemen ontstaan. Bijvoorbeeld omdat een nabijgelegen bouwproject de logistiek niet coördineert en voor congestie op de gedeelde bouwweg zorgt.
Bouwlogistieke software is geen doel op zich, maar een middel om de logistiek van een bouwproject te coördineren. Zonder een gedegen logistiek plan en duidelijke verantwoordelijkheden van de betrokken partijen is het onmogelijk bouwlogistieke software maximaal te benutten. Denk daarom al aan de voorkant na over hoe de logistieke aanpak het bouwproces zo goed mogelijk ondersteunt. Wat moet worden geleverd, op welk moment, op welke locatie, met welke laad- en losmiddelen, en door wie?
Door de gemaakte werkafspraken vervolgens vast te leggen en (deels) te automatiseren met bouwlogistieke software, kan je sturen op uitzonderingen in plaats van reguliere stromen. Zonder duidelijke afspraken kunnen leveranciers eerder dan nodig leveren, verkeerde emissiedata invoeren of vrachten leveren die niet in de bouwlift passen. Dit leidt tot onvolledige registraties, vertragingen en extra kosten. Het is wel belangrijk om de kaders en afspraken over het gebruik van de bouwlogistieke software te bewaken.
Weerstand van (potentiële) gebruikers van bouwlogistieke software negeren, is onverstandig. Het kan leiden tot een gebrek aan acceptatie en daardoor tot inefficiëntie in de uitvoering. Ook als je betrokkenen niet informeert over hun prestatie, zwakt dat het gebruik af. Onderaannemers, leveranciers en transporteurs hebben vaak al te maken met verschillende systemen en applicaties, en de overgang naar een nieuw systeem vereist een gedrags- en cultuurverandering. Als je deze weerstand niet serieus neemt, zetten gebruikers zich mogelijk niet in om het nieuwe systeem te gebruiken en/of de juiste informatie aan te leveren. Dit kan de beoogde verbeteringen ondermijnen.
Om het systeem succesvol te implementeren, is het cruciaal om de zorgen van gebruikers serieus te nemen, hen te betrekken bij het proces en training en ondersteuning te bieden bij implementatie en gebruik.
Het is onverstandig bestaande (logistieke) processen en werkwijzen onveranderd te laten. Je realiseert namelijk alleen financiële voordelen als je echt proceswijzigingen doorvoert. Als alles bij het oude blijft, blijven dezelfde inefficiënties en verspillingen voorkomen.
Door bijvoorbeeld inkoopprocessen beter af te stemmen op de bouwplanning, voorkom je overvloedige voorraden en verspillingen. Door runners in te zetten (logistieke medewerkers die de benodigde materialen just-in-time klaarzetten voor het bouwpersoneel) verhoog je de productiviteit. En door vrachten samen te voegen, verminder je het aantal leveringen, wat leidt tot minder vervoersbewegingen en minder uitstoot. Tot slot: als je leveranciers instrueert om kort voor levering contact op te nemen met de portier, leidt dat tot een efficiëntere levering op de bouwplaats. Chauffeurs ervaren dat als een prettige werkwijze en het draagt bij aan een soepelere, logistieke operatie.
